Faaliyet Raporu 2020
Menu

Türk Eximbank’ın 2020 Yılı Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi

Türk Eximbank, ihracatçıları, ihracata yönelik üretim yapan imalatçıları ve yurt dışında faaliyet gösteren müteahhitleri, girişimcileri ve döviz kazandırıcı hizmet sunan firmaları kısa, orta ve uzun vadeli nakdi/gayri nakdi kredi, sigorta ve garanti programları ile desteklemektedir.

Ülkemizin 2023 vizyonu ve hedefleri doğrultusunda, ekonomimizin daha da güçlü hale gelmesi için paydaşlarımız ile birlikte faaliyetlerimize yön vermeye devam etmekteyiz.

daha güçlü

İhracatın finansmanında bir ihtisas bankası olan Türk Eximbank, ilk planda kâr maksimizasyonunu değil, ihracatın finansmanı ile ilgili belirlediği hedefleri gerçekleştirmeyi amaç edinmiştir. Ancak, bir banka olmanın sorumluluğu ile sağlıklı bir mali yapıyı koruyacak politikalar izlenmesine özen gösterilmektedir.

Ülkemizin 2023 vizyonu ve hedefleri doğrultusunda, ekonomimizin ve ülkemizin daha da güçlü hale gelmesi için paydaşlarımız ile birlikte faaliyetlerimize yön vermeye devam etmekteyiz.

Yeni stratejimiz çerçevesinde;

için 2020 yılı içinde başlattığımız çalışmaları sürdürmekteyiz.

Yurt İçi Krediler

Türk Eximbank, ihracatçıları, ihracata yönelik üretim yapan imalatçıları, döviz kazandırıcı hizmet ihracatında bulunan firmaları ve yurt dışında faaliyet gösteren müteahhitleri/yatırımcıları kısa ve orta-uzun vadeli nakdi kredi programları ile desteklemektedir. Nakdi kredilerle firmaların üretim sürecinde ihtiyaç duyacağı finansman desteği, gerek sevkiyat yapılmadan önce, gerekse sonrası dönem için sunulmaktadır.

2020 yılında Türk Eximbank’ın kullandırdığı vade uzatımları da dâhil kısa vadeli toplam krediler 21,6 milyar ABD doları; orta uzun vadeli yurt içi krediler ise 6,9 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir.

2020 yılında Türkiye ihracatı içerisinde ağırlıklı paya sahip 13.102 firma Türk Eximbank kredi programlarından yararlanmıştır.

Kredi uygulamalarında KOBİ’lere öncelik tanınmış, TL cinsinden krediler ağırlıklı olarak KOBİ’lerin finansmanı için kullanılmıştır. KOBİ’lere sağlanan ek kaynak ve kredi taleplerine verilen öncelik sonucunda 12,7 milyar TL Türk Lirası cinsinden kredi kullandırılırken, 1,1 milyar ABD doları tutarında da yabancı para cinsinden kredi kullandırılmış, toplam KOBİ kredileri 2,8 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Böylece kredilerin %10 oranındaki bölümünün KOBİ’lere kullandırılması sağlanmıştır.

Kısa vadeli kredilerin sektörel dağılımında %23 pay ile lojistik ve taşımacılık sektörü başta gelmektedir. Kredilerin ülke gruplarına göre dağılımında ise %45,5’lik bir oran ile AB ülkeleri ilk sırada yer almaktadır.  

Yurt İçi Kredi Programları Bazında Yeni Düzenlemeler ve Değişiklikler

Yurt İçi Kredi Programları Bazında Gerçekleşmeler (milyar ABD doları)

KISA VADELİ YURT İÇİ KREDİLER

21,6

TCMB Kaynaklı Reeskont Kredileri*

19,5

Ticari ve Katılım Bankaları Aracılığıyla Kullandırılan Sevk Öncesi İhracat Kredileri (SÖİK)*

1,3

Doğrudan Kullandırılan Krediler

0,8

ORTA-UZUN VADELİ YURT İÇİ KREDİLER

6,9

TCMB Kaynaklı Reeskont Kredileri

4

İhracata Yönelik İşletme Sermayesi ve Yatırım Kredisi

0,9

TOPLAM

28,5

*Aracı bankalara tahsis edilen limitlerin asgari %30’luk kısmının KOBİ’lere kullandırılması zorunlu olup, bu kapsamda KOBİ’lere 2020 yılında 1,3 milyar ABD doları tutarında SÖİK kullandırılmıştır (%83).

Uluslararası Krediler Programları

2020 yılında Uluslararası Krediler Programları kapsamında toplam 35 milyon ABD doları kredi kullandırılmıştır.

35 milyon ABD doları

Türk müteahhitlerinin yurt dışında üstlendiği projelerin ve Türk mallarının yurt dışındaki alıcılarının (kamu ve özel) finanse edildiği Uluslararası Krediler Programları ile Türkiye ihracatının artırılması, ihraç edilen mal ve hizmetlerin çeşitlendirilmesi, ihraç mallarına yeni pazarlar kazandırılması, ihracatçıların uluslararası ticarette paylarının artırılması, Türk firmalarına uluslararası piyasalarda rekabet gücü ve güvence sağlanması hedeflenmektedir. Uluslararası Krediler kapsamında sunulan tüm destekler “alıcı kredisi” niteliğinde olup borçlular doğrudan devletler, alıcı ülke devlet garantisi altında kamu kurumları ya da tahsis edilen limitler dâhilinde yurt dışı/içi bankalar olmaktadır.

2020 yılında Uluslararası Krediler Programları kapsamında yurt dışında gerçekleştirilen projelere ve ticaretin finansmanına yönelik işlemlere toplam 35 milyon ABD doları kredi kullandırılmıştır.

Uluslararası Krediler Programlarına ivme kazandırmak ve böylelikle Türk mal ve hizmet ihracatını artırmak amacıyla, borçluların devlet garantisi sağlamakta yaşadığı güçlükleri aşmak ve özel sektör işlemlerine de destek sağlamak için, Banka tarafından muteber kabul edilen yurt dışında yerleşik bankalarla rotatif bazlı kredi anlaşmaları imzalanmaktadır.

Bu bağlamda, yurtdışı banka ve kapsanan ülke ağının genişletilmesi hedefi paralelinde, çeşitli ülkelerde faaliyette bulunan ticari bankaların yanı sıra, 2020 yılı içerisinde çok uluslu statüdeki üç bankaya (“African Export-Import Bank”, “ECOWAS Bank for Investment and Development (EBID)” ve “Eastern and Southern African Trade and Development Bank”) kredi limiti tahsis edilmiş olup rotatif bazlı kredi anlaşmalarının 2021 yılında imzalanması öngörülmektedir. Afrika’da faaliyet gösteren çok uluslu bankalar ile geliştirilen işbirliği çerçevesinde, kıtadaki ülkelerin büyük bölümü kapsanabilecektir.

Afrika, Asya ve Avrupa’daki toplam 18 ülkede Türk firmalarınca üstlenilmesi planlanan projelerin ve mal ihracatı işlemlerinin finansmanı için 2020 yılında 42 adet “Niyet Mektubu” düzenlenmiştir. Firmalara verilen niyet mektuplarının proje/işleme dönüşmesi durumunda Türkiye’den sağlanacak mal ve hizmet ihracatı bedelinin yaklaşık 4 milyar ABD dolarına ulaşması beklenmektedir.

Ayrıca, ihracat kredilerine ilişkin yeni bir uluslararası düzenleme hazırlanması amacıyla oluşturulan İhracat Kredileri Uluslararası Çalışma Grubu ile OECD çatısı altında düzenlenen Çevre Uygulayıcıları Grubu, Ülke Risk Uzmanları Grubu ve Gemi İnşa Çalışma Grubu toplantılarına katılım sağlanmış, ülkemizin pozisyon ve görüşlerinin oluşturulmasına yönelik katkı yapılmıştır.

Türk Eximbank desteği ile inşa edilen Kamerun Japoma-Douala Spor Kompleksi Projesine verilen kredi tutarı 188,7 milyon ABD dolarına ulaşmıştır.

188,7 milyon ABD doları

Uluslararası Kredi Programları Proje/İşlem Bazında Gerçekleşmeler

2020 yılının ilk çeyreği itibarıyla bütün dünyayı etkisi altına alan ve eşi benzeri görülmemiş ekonomik sonuçlara yol açan COVID-19 küresel salgını, dünya genelinde yol açtığı durgunluk ve beşeri hareketlerin kısıtlanması sebebi ile yurt dışı taahhüt işlerine yönelik alıcı kredisi taleplerini sınırlandırmıştır. Öte yandan ticaretin finansmanına yönelik desteklerimiz Yurt Dışı Bankalar Alıcı Kredileri ve Yurt İçi Bankalar Alıcı Kredileri programları ile sürdürülmüştür.

Bu çerçevede, 2018 yılında Tunus Kalkınma, Yatırım ve Uluslararası İşbirliği Bakanlığı ile Bankamız arasında imzalanan 200 milyon ABD doları tutarlı kredi anlaşması kapsamında Türkiye’den gerçekleştirilecek muhtelif mal ihracatına yönelik 133 milyon ABD doları tutarında kredi tahsisi yapılmıştır.

Türk Eximbank desteği ile inşa edilen 50 bin kişi kapasiteli modern stadyum, olimpik yüzme havuzu, kapalı spor salonu gibi çok amaçlı tesisleri bünyesinde barındıran Kamerun Japoma-Douala Spor Kompleksi Projesine yönelik son kullandırım Ocak 2020’de yapılmıştır. 2020 yılındaki 5,5 milyon ABD doları bedelli son kullandırım ile 232 milyon ABD doları bedelli projeye verilen kredi tutarı 188,7 milyon ABD dolarına ulaşmıştır.

Kamerun Japoma-Douala Spor Kompleksi Projesi

Yurt Dışı Bankalar Alıcı Kredileri ile 2020 yılında makine/ekipman ve mal ihracatına yönelik 8 işleme toplam 26,7 milyon ABD doları finansman sağlanmıştır. Yurt İçi Bankalar Alıcı Kredileri ile yıl içerisinde, Türkiye İş Bankası ve T.C. Ziraat Bankası aracılığıyla 10 ihracat işlemine toplam 1,8 milyon ABD doları finansman sağlanmıştır.

COVID-19 salgınının yoksul ülkeler üzerindeki etkilerini azaltmak ve bu ülkelerin kaynaklarını salgın ile mücadeleye ayırmasına imkân sağlamak için G20 Ülkeleri Maliye Bakanları ve Merkez Bankaları Başkanları ile Paris Kulübü tarafından başlatılan Borç Servisi Askıya Alma Girişimi (“Girişim”) çerçevesinde; en az gelişmiş ülkelerin 01.05.2020-31.12.2020 tarihleri arasındaki borç ödemelerinin, 1 yılı ödemesiz dönem olmak üzere toplam 4 yılda, 01.01.2021-30.06.2021 tarihleri arasındaki borç ödemelerinin 1 yılı ödemesiz dönem olmak üzere toplam 6 yılda net bugünkü değer korunarak yeniden yapılandırılması hususunda mutabık kalınmıştır. Girişim kapsamında devlet garantisi teminatı altında verilen kredilerimizin büyük bir bölümünü oluşturan kısmı için Cibuti, Etiyopya, Kamerun, Kongo ve Senegal devleti başvuruda bulunmuş olup taleplerin değerlendirilmesi T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığının eşgüdümünde devam etmektedir. Tüm bu olumsuzluklara rağmen 2020 yılında borçlularımızdan 155 milyon ABD doları tahsil edilmiştir.

Alacak Sigortası

Türk Eximbank, 238 ülkeye yapılan ihracatı, ithalatçı firma ve ithalatçının ülkesinden kaynaklanan ticari ve politik risklerden doğan zararlara karşı sigorta teminatı altına almaktadır.

238 ülke

Türk Eximbank, Türkiye’de ihracata yönelik olarak alacak sigortası uygulamasını başlatan ve ihracatta sigorta bilincini yerleştiren kuruluştur. Başlangıç itibarıyla yalnızca kısa vadeli ihracat bedeli alacaklarının ticari ve politik risklere karşı teminat altına alınması doğrultusunda uygulamaya konulan ihracat kredi sigortası sisteminin zaman içerisinde kapsamı genişletilmiş, çeşitli programlar ile orta ve uzun vadeli mal ihracatı da sigorta kapsamına alınmıştır.

Banka sigorta programları ile bugün 238 ülkeye yapılan ihracatı, ithalatçı firma ve ithalatçının ülkesinden kaynaklanan ticari ve politik risklerden doğan zararlara karşı sigorta teminatı altına almaktadır. Ayrıca, ihracat kredi sigortasının yanı sıra yurt içi kredi sigortası ile ihracatçıların yurt içi alacakları da ticari risklere karşı korunmaktadır.

Bunun yanında kredi sigortası poliçelerinin teminat olarak gösterilmesi ile finans kuruluşlarından kredi sağlanması kolaylaşmaktadır.

Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası, Kısa Vadeli Yurt İçi Kredi Sigortası ve Orta-Uzun Vadeli İhracat Kredi Sigortası kapsamında 2020 yılında toplam 17,1 milyar ABD dolarlık sevkiyat sigortalanmıştır.

2020 yılında:

Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası

Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı ile ihracatçıların 360 güne kadar vadeli tüm sevkiyatları, ticari ve politik risklere karşı teminat altına alınmaktadır.

Türk Eximbank bünyesinde 1989 yılından bu yana verilmekte olan Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası hizmeti, zaman içinde ihracatçılar tarafından tanınan ve yaygın olarak kullanılan bir hizmet haline gelmiştir. Nitekim 2020 yılı sonu itibarıyla 4.590 ihracatçı firmanın söz konusu hizmetten faydalandığı görülmektedir.

Program çerçevesinde 2020 yılında 15,5 milyar ABD doları tutarında ihracat sigorta teminatı altına alınmıştır. Sigorta kapsamına alınan sevkiyatlar karşılığında 47,9 milyon ABD doları prim tahsilatı yapılmıştır.

Sigortalanan sevkiyatın sektörel dağılımında, %9’luk pay ile inşaat ve inşaat ürünleri sektörü ile gıda sektörü ilk sırayı paylaşmakta, %8’lik pay ile hazır giyim ve konfeksiyon ikinci sırada, % 7’lik pay ile elektrikli ev aletleri sektörü üçüncü sırada yer almaktadır.

Bölgesel dağılımda ise %67‘lik pay ile Avrupa (Avrupa Birliği ve AB dışı toplamı) başta gelmekte olup ikinci sırada %10’luk pay ile Batı ve Orta Asya, üçüncü sırada %8’lik pay ile Kuzey ve Orta Amerika bulunmaktadır.

Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı çerçevesinde tutarlı limit tahsis edilmiş alıcı sayısı 53.954’tür.

2020 yılında çeşitli ülkelere yapılan sevkiyatlardan doğan ve vadesinde tahsil edilemeyen Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı çerçevesinde 31,7 milyon ABD doları tutarındaki zarar, Türk Eximbank tarafından tazmin edilmiştir. Aynı dönemde Türk Eximbank tarafından daha önce tazmin edilen zararların 2 milyon ABD doları tutarındaki kısmı geri tahsil edilmiştir. Tahsil edilen tutarın tamamı ticari risk kapsamında tazmin edilen alacaklara ilişkindir.

2019 yılı içerisinde Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı çerçevesinde üstlenilen ticari ve politik (OECD’ye üye ülkelerin dışında kalan ülkelere ilişkin) risklerin %60’ının yurt dışındaki şirketlere reasüre ettirilmesi uygulamasına devam edilmiştir.

Akbank T.A.Ş., Aktif Yatırım Bankası A.Ş., Burgan Bank A.Ş., Citibank A.Ş., Denizbank A.Ş., Fibabanka A.Ş., Finansbank A.Ş., HSBC Bank A.Ş., ING Bank A.Ş., Kuveyt Türk Katılım Bankası A.Ş., Şekerbank T.A.Ş., T.C. Ziraat Bankası A.Ş., Turkland Bank A.Ş., Türk Ekonomi Bankası A.Ş., Türkiye Garanti Bankası A.Ş., Türkiye İş Bankası A.Ş., Vakıf Katılım Bankası A.Ş., Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. ve Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. ile imzalanan protokoller çerçevesinde Türk Eximbank sigorta poliçesinin kabulü yoluyla finansman temin edilebilmektedir. 3,8 milyon ABD dolarlık kısmı 2020 yılında olmak üzere, günümüze kadar yaklaşık 160 milyon ABD doları tutarında kredi hacmi yaratılmıştır.

Kısa Vadeli Yurt İçi Kredi Sigortası

Türk Eximbank’ın diğer sigorta faaliyet konularından biri de, ihracatçılar ve grup şirketlerine yönelik olarak Kısa Vadeli Yurt İçi Kredi Sigortası Programıdır.

Program ile Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigorta Poliçesine sahip ihracatçılar ve grup şirketlerinin yurt içi faaliyetlerinden kaynaklı 360 güne kadar vadeli tüm sevkiyatlarına konu alacakları ticari risklere karşı belirli limitler dâhilinde güvence altına alınmaktadır.

Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı çerçevesinde 2020 yılında 15,5 milyar ABD doları tutarında ihracat sigorta teminatı altına alınmıştır.

15,5 milyar ABD doları

2020 yılı sonu itibarıyla 159 firmanın 1,6 milyar ABD doları tutarındaki sevkiyatı sigortalanmıştır. Bu kapsamda sigorta kapsamına alınan sevkiyatlar karşılığında 4,4 milyon ABD doları prim tahsilatı yapılmış ve 294 bin ABD doları tutarında tazminat ödemesi gerçekleştirilmiştir.

Orta ve Uzun Vadeli İhracat Kredi Sigortası

İhracatçıların, tek bir satış sözleşmesine bağlı olarak gerçekleştirecekleri sevkiyatlardan doğan ve OECD düzenlemelerine paralel olarak azami vadesi 18 yıl olan alacakları Spesifik İhracat Kredi Sigortası Sevk Sonrası Risk Programı ile teminat altına alınmaktadır. Bu program kapsamında, ihracatçı firmaların Türk menşeli yatırım malı ve hizmet ihracatlarına ek olarak yurt dışı iştirakleri üzerinden yapılan satışlar da sigortalanabilmektedir.

Diğer taraftan, ihracatçı ile alıcı arasında imzalanmış olan satış sözleşmesi çerçevesinde, sevk öncesi dönemde üretime yönelik olarak ihracatçının yaptığı doğrudan harcamalar, Spesifik İhracat Kredi Sigortası Sevk Öncesi Risk Programı ile ticari ve/veya politik risklere karşı belirli limitler dâhilinde sigortalanmaktadır. Bu programın amacı; ihracatçıların sevk öncesi dönemde uğrayabilecekleri zararın engellenmesi veya azaltılmasıdır.

Spesifik İhracat Kredi Sigortası Programları kapsamında, 2020 yılında toplam 43,2 milyon ABD doları tutarında sigorta desteği sağlanmış olup bu rakamın 24,6 milyon ABD dolarlık kısmı Spesifik İhracat Kredi Sigortası Sevk Sonrası Risk Poliçesi kapsamında, 18,6 milyon ABD dolarlık kısmı ise Spesifik İhracat Kredi Sigortası Sevk Öncesi Risk Poliçesi kapsamında sigortalanmıştır. Diğer yandan, 2020 yılında Spesifik İhracat Kredi Sigortası Sevk Sonrası Risk Poliçesi kapsamında toplam 671 bin ABD doları tutarında tazminat ödemesi yapılmıştır.

Spesifik İhracat Kredi Sigortası Programları kapsamında, 2020 yılında toplam 43,2 milyon ABD doları tutarında sigorta desteği sağlanmıştır.

43,2 milyon ABD doları

Spesifik İhracat Kredi Sigortası Sevk Sonrası Poliçesi, 2014 yılından bu yana Poliçe/Akreditif İskonto Programı çerçevesinde geri dönülemez bir teminat kabul edilmekte olup, ihracatçılara ucuz ve kolay finansman olanağı sunulmaktadır. 2015 yılında mal mukabili ödeme şekline sahip sevkiyatların da dâhil edilmesiyle kapsamı genişletilen ve “İhracat Alacakları İskonto Programı” adıyla hizmete sunulan bu program kapsamında kullandırımlar devam etmiştir.

Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı kapsamında sigortalanan ihracatın finansmanına yönelik Bankamız ile Protokol imzalamış olan bankalarla yapılan ek Protokoller ile, Orta ve Uzun Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programları kapsamında gerçekleştirilen ihracat işlemlerinin de finanse edilmesi mümkün olabilmektedir.

Orta ve uzun vadeli sigorta işlemleri çerçevesinde yüklenilen risklerin reasürör firmalar ile paylaşılmasına 2020 yılında da devam edilmiştir.

Diğer Sigorta Programları

2019 yılında alınan Yönetim Kurulu kararları ile yürürlüğe giren Akreditif Teyit Sigortası ve Finansal Kuruluşlar Alıcı Kredisi Sigortası kapsamında 2020 yılında gerçekleştirilmiş bir işlem bulunmamaktadır.

Finansman ve Hazine

Türk Eximbank, 2020 yılında uluslararası piyasalardan 3 milyar ABD doları tutarında döviz cinsinden kaynak temin etmiştir.

3 milyar ABD doları

Türk Eximbank, 2020 yılında uluslararası piyasalardan 3 milyar ABD doları tutarında döviz cinsinden kaynak temin ederek TCMB kaynağı hariç toplam 9,5 milyar dolar seviyesinde oluşan borç stoku ile ihracatçılara uygun maliyetli ve çeşitli vadelerde finansman olanakları sunmaya devam etmiştir. Banka, 15,7 milyar ABD doları seviyesindeki TCMB reeskont kaynağı ile birlikte toplam fon stokunu bir önceki yıla göre TL krediler de dâhil olmak üzere %2 artırarak 25,6 milyar ABD dolarına yükseltmiştir. Diğer taraftan yıl içerisinde yaklaşık 3,2 milyar ABD doları tutarında kredi anapara ödemesi gerçekleştirmiştir.

Sermayedeki Gelişmeler

Türk Eximbank, 12 Ocak 2017 tarihinde gerçekleştirilen Olağanüstü Genel Kurul toplantısında onaylandığı üzere 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na göre “Kayıtlı Sermaye Sistemi” uygulamasına geçmiştir. İlgili karar ticaret siciline tescil edilmiş olup, 30 Ocak 2017 tarihli ve 9252 sayılı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nde ilan edilmiştir.

Buna göre; Banka’nın kayıtlı sermaye tavanı 10 milyar TL olarak belirlenmiş ve Banka Yönetim Kurulu’na ödenmiş sermayeyi 2021 yılı sonuna kadarki 5 yıllık süre içinde sermaye tavanına kadar artırım yetkisi verilmiştir.

Bu kapsamda, 6 Ekim 2020 tarihinde alınan Yönetim Kurulu kararı ile; Banka’nın ödenmiş sermayesi 750 milyon TL Hazine’den nakdi sermaye aktarımı ve 1,36 milyar TL de kâr yedeklerinin mahsup edilmesi yoluyla 7,16 milyar TL’den 9,27 milyar TL seviyesine yükseltilerek güçlü sermaye yapısı korunmuştur.

11. Kalkınma Planında ise 2023 yıl sonuna kadar Bankaya 10 milyar TL tutarında sermaye aktarımı yapılacağı öngörülmüştür.

Borçlanma İşlemleri

Türk Eximbank, TCMB’nin tahsis ettiği senet reeskont imkânından yoğun şekilde faydalanmıştır.

15,7 milyar ABD doları

Türk Lirası cinsinden Reeskont Kredileri haricinde 2020 yılında kullandırılan TL kredilerin tamamına yakınının fonlanmasında, ödenmiş sermaye ve faiz tahsilatları kapsamında oluşan TL kaynaklar kullanılmıştır.

Banka’nın 2020 yılında gerçekleştirdiği borçlanmalarının detayları aşağıdaki gibidir:

Fon Yönetimi Faaliyetleri

2020 yılında ulusal ve küresel ekonomik gelişmeler ve pandeminin yol açtığı küresel zorluklar yakından takip edilerek, faiz ve kur hareketlerinde yüksek seyreden volatilite, küresel makro ekonomik konjonktür ve getiri-maliyet dengesi göz önünde bulundurulmak suretiyle likidite, faiz ve kur riski yönetimine azami önem gösterilmiştir.

Likidite yönetimi kapsamında, para swapı, repo ve para piyasalarından borçlanma yoluyla yaratılan fonlar, TCMB, Takasbank Para Piyasası ve bankalararası piyasada değerlendirilerek yüksek faiz getirisi temin edilmiştir.

Bankanın Likidite Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin BDDK Yönetmeliği kapsamında belirtilen yasal sınırlar içinde tutulan Hazine Bölümü yönetimindeki likiditenin aktif büyüklük içerisindeki payı 2020 yılında ortalama %11 seviyesinde seyrederken, söz konusu likiditenin yaklaşık %46’sı hazine bonosu ve devlet tahvili yatırımlarından oluşan menkul kıymet portföyünde değerlendirilmiştir.

Bu dönemde nakit akımı yönetimi ve aktif-pasif uyumu sağlamak amaçlı kısa ve uzun vadeli swap işlemlerine devam edilmiştir. Döviz pozisyonunu ve nakit akımını yönetmek, aktif-pasif uyumunu sağlamak ve arbitraj amaçlı olmak üzere 2020 yılında yapılan swap işlem hacmi; 37,4 milyar ABD doları tutarındaki kısmı kısa vadeli, 0,2 milyar ABD doları tutarındaki kısmı uzun vadeli olmak üzere 37,6 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir.

Tahvil ihracı ya da diğer borçlanmalar yoluyla yurt dışı piyasalardan temin edilen döviz cinsinden kaynakların aktif yapısı ile uyumlu hale getirilmesi amacıyla yapılan faiz ve çapraz para swaplarının kâr veya zarar tablosunda dalgalanmaya yol açmaması için, riskten korunma muhasebesi uygulanması sürdürülmüştür.

Küresel piyasalarda ihracatçıların rekabet gücünün korunması, döviz alacakları ve döviz yükümlülüklerinden kaynaklı kur riskini ve faiz dalgalanmalarından doğabilecek faiz riskini yönetme imkânlarını artırmak amacıyla forward, opsiyon ve faiz swabı işlemlerine devam edilmiştir. Faiz ve kur riski uygulamalarını genişletmek amacıyla türev işlemlerde teminat çeşitliliği artırılmış ve opsiyon stratejileri ile para/çapraz para swapı ürünlerinin de ihracatçılara sunulması için çalışmalara başlanmıştır.

Uluslararası İlişkiler

Türk Eximbank, ihracat kredi ve sigorta kurumları ve uluslararası finansman kuruluşları ile yakın iş birliğine 2020 yılında da devam etmiştir.

yakın iş birliği

Türk Eximbank, ihracat kredi ve sigorta kurumları ve uluslararası finansman kuruluşları ile yakın iş birliğine 2020 yılında da devam etmiştir.

Bu çerçevede, 2020 yılında Doğu ve Güney Afrika Ticaret ve Kalkınma Bankası (TDB) ve Danimarka’nın ihracat destek kuruluşu EKF ile anlaşmalar imzalanmıştır. Türk Eximbank’ın önceki yıllarda çok taraflı finansman kuruluşlarının yanı sıra otuzdan fazla ülkenin ihracat kredi ve sigorta kurumu ile imzalamış olduğu çeşitli muhteviyatta elliyi aşkın iş birliği anlaşması bulunmaktadır. 2020 yılında da başta üçüncü ülkelerde Türk ve yabancı firmaların birlikte üstlendiği projelerin ortak finansmanına imkân tanıyacak nitelikteki anlaşmalar olmak üzere Türk Eximbank ile çok taraflı kuruluşlar ve diğer ülkelerin ihracat destek kurumları arasında yeni iş birliği anlaşmalarının imzalanmasına yönelik çalışmalara devam edilmiştir.

Türk ihracatçı ve taahhüt firmalarının uluslararası piyasalarda daha rekabetçi olmalarına katkıda bulunmak amacıyla geçtiğimiz yıllarda USEXIM (ABD), UKEF (Birleşik Krallık) ve BPIFrance (Fransa) ile imzalanmış olan reasürans iş birliği anlaşmalarına, 2020 yılında Danimarka’nın resmi ihracat destek kuruluşu EKF ile Türk ve Danimarkalı firmaların üçüncü ülkelerde birlikte gerçekleştirecekleri projelerin finansmanına yönelik olarak imzalanan reasürans anlaşması eklenmiştir.

Benzer anlaşmaların Avusturya’nın OeKB, İsveç’in EKN ve Macaristan’ın MEHIB ihracat destek kuruluşları ile imzalanabilmesini teminen ilgili kuruluşlar ile müzakereler yürütülmüştür.

Çok taraflı bölgesel kalkınma bankası statüsündeki Doğu ve Güney Afrika Ticaret ve Kalkınma Bankası (TDB) ile TDB üyesi ülkelerde Türk firmalarınca gerçekleştirilecek veya üye ülke ve Türk firmalarının diğer ülkelerde birlikte üstlenecekleri proje/işlemlere iki kuruluşça ortak finansman sağlanmasının önünü açacak genel iş birliği anlaşması imzalanmıştır.

Resmi destekli ihracat kredilerine ilişkin olarak üye ülkelerin ilgili kurumları arasında bilgi ve görüş alışverişini kolaylaştırmak ve politika birliğini sağlamak amacıyla oluşturulan, Türkiye’nin Nisan 1998’de asil üyesi olduğu OECD İhracat Kredileri Grubu kapsamındaki toplantılara düzenli katılım sağlanmaya devam edilmiştir.

Ülkemizin 2006 yılında Davetli Katılımcı, 2018 yılında ise Katılımcı statüsü elde ettiği OECD Resmi Destekli İhracat Kredileri Düzenlemesi Katılımcılar Grubu toplantılarında ele alınan ve Katılımcı ülkelerin sağlayacağı ihracat kredilerine ilişkin minimum koşulları belirlemesi bakımından önem arz eden Düzenlemenin modernizasyonu ile ilgili müzakerelere aktif katılım sağlanmıştır.

Resmi destekli ihracat kredilerinde uluslararası standartların ve kuralların yeniden belirlenmesi, ihracat kredilerinde şeffaflığın ve bilgi paylaşımının artırılması ve ihracat kredilerinde önemli pay sahibi olmaya başlayan Brezilya, Çin, Güney Afrika, Hindistan ve Rusya gibi gelişmekte olan OECD dışı ülkelerin de taraf olacağı yeni bir uluslararası düzenleme oluşturulması amacıyla ABD ve Çin’in öncülüğünde 2012 yılında oluşturulan İhracat Kredileri Uluslararası Çalışma Grubu (IWG) kapsamında gerçekleştirilen toplantı ve görüşmelere katılım sağlanmıştır.

Türk Eximbank’ın üyesi olduğu Berne Union (Uluslararası İhracat Kredi ve Yatırım Sigortası Kuruluşları Birliği)’ın İcra Komitesi üyeliği çerçevesinde Birliğin önümüzdeki dönem strateji ve hedeflerinin oluşturulmasına yönelik toplantılarına aktif katılım sağlanarak katkıda bulunulmuştur. Ayrıca, Birlik bünyesinde düzenlenen Yıllık Toplantı, seminer ve çalıştaylara 2020 yılında da katılım sağlanmaya devam edilmiştir.

Bankamızın kurucu üyesi olduğu Aman Union (DHAMAN [Arap Yatırım ve İhracat Kredi Garanti Kuruluşu] ve İslam İşbirliği Teşkilatı Üyesi Ülkeler Ticari ve Ticari Olmayan Risk Sigortacıları ve Reasürörleri Birliği)’ın daimi İcra Komitesi üyeliği çerçevesinde Birliğin idaresi ve stratejik hedeflerine ilişkin toplantılara aktif katılım sağlanarak katkıda bulunulmuştur. Ayrıca, Birlik bünyesinde düzenlenen Yıllık Toplantı, seminer ve çalıştaylara 2020 yılında da katılım sağlanmaya devam edilmiştir.

2017 yılından bu yana daimi üyesi olunan ve hâlihazırda dönem başkanlığı Bankamızca yürütülen Asya Eximbankları Forumunun Bankamız ev sahipliğinde gerçekleştirilmesi planlanan 2020 Yıllık Toplantısı, COVID-19 salgınına yönelik olarak alınan tedbirler nedeniyle 2021 yılında yapılmak üzere ertelenmiş, ancak yıllık toplantı hazırlıklarının ve Forumla ilgili teknik konuların görüşüldüğü Teknik Çalışma Grubu toplantısı Bankamızın ev sahipliğinde çevrim içi olarak yapılmıştır.

Bilgi Teknolojileri

Türk Eximbank, elektronik dönüşüm süreçlerini hızlandırarak iç ve dış süreç dijitalleştirme çalışmalarına öncelik vermiştir.

dijitalleşme

Türk Eximbank, bilişim teknolojilerinde meydana gelen gelişmeler ışığında hizmet altyapısını yeni teknolojiler ile destekleyerek hem hız ve verimlilik sağlamaya hem de kaynakları etkin kullanmaya devam etmektedir.

E-Dönüşüm Uygulamaları

Türk Eximbank, elektronik dönüşüm süreçlerini hızlandırarak iç ve dış süreç dijitalleştirme çalışmalarına öncelik vermiştir.

Sigorta işlemlerinde verilen online bankacılık hizmetlerine ek olarak kredili firmalarımızın kredi işlemlerine, ihracat taahhütlerine ve teminatlarına ilişkin detaylı bilgileri görüntüleyebileceği, kredi başvuru taleplerini iletebileceği İnternet Bankacılığı platformu mobil cihazlara da uyumlu olarak geliştirilmiş ve kullanıma açılmıştır.

Sigorta altyapısının yenilenmesi ve süreçlerle yönetilmesi adına geliştirilen Sigorta Dönüşüm Projesi’nin 1. fazı tamamlanarak devreye alınmış olup geliştirme ve iyileştirme çalışmaları devam etmektedir. Proje ile birlikte enformasyon kuruluşları ile online entegrasyonlar kurulmuş ve bilgi alım süreci hızlandırılmıştır.

Mali tahlil ve istihbarat süreç dijitalleştirme çalışmaları önceliğinde dış kurum entegrasyonlarına yönelik çalışmalar yapılmış, erken uyarı ve izleme sistemlerine baz teşkil edecek olan altyapının hazırlıklarına başlanmıştır.

Muhasebe sisteminin hem teknik altyapı hem de iş süreçleri anlamında yenilenmesi çalışmasına başlanmış olup fazlı olarak kullanıma açılarak 2021 yılı içerisinde tamamlanacaktır.

Bunlara ek olarak,