Türk Eximbank’ın 2021 Yılı Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi

Türk Eximbank Türkiye’nin tek resmi ihracat destek kuruluşu olarak mal ve hizmet ihracatı yapan, yurtdışında projeler üstlenen ve yatırım malı üretip satan firmalarımıza kredi ve alacak sigortası desteği vererek onların uluslararası ticaretten aldıkları payların artmasını sağlamaktadır.

İhracatın finansmanında bir ihtisas bankası olan Türk Eximbank, ilk planda kâr maksimizasyonunu değil, ihracatın finansmanı ile ilgili belirlediği hedefleri gerçekleştirmeyi amaç edinmiştir. Ancak, bir banka olmanın sorumluluğu ile sağlıklı bir mali yapıyı koruyacak politikalar izlenmesine özen gösterilmektedir.

Türk Eximbank paydaşları ile iş birliği içerisinde, ülkemiz ihracat stratejilerini daha etkin desteklemek ve dış ticaret ekosistemini küresel iyi uygulama örnekleri doğrultusunda geliştirmek için 2020 yılında başlattığı “Türk Eximbank Stratejik Dönüşüm Programı”nı 2021 yılında devam ettirmiştir. Türk Eximbank bu programla birlikte, ekonomimize yüksek katma değer üreten ve ülkemiz ihracat stratejileri doğrultusunda faaliyet gösteren ihracatçıları proaktif olarak destekleyen bir yapıya dönüşmekte; ihracatçı ve ihracat potansiyeli olan firmaların gereksinimlerini ve önlerindeki engelleri tespit ederek, ihtiyaçlarına yönelik ürün ve hizmet gamını genişletmekte; ihracatçıların Türk Eximbank desteklerinden faydalanma deneyimini iyileştirmektedir. Stratejik Dönüşüm Programı kapsamında; Bankamızın Stratejik Öncelikleri; KOBİ Önceliği, İhracat Performansı Odaklı Destek Sistemi, Teminat Çeşitliliği, Sektörel Odaklanma, Odaklı Ülke Stratejisi, Dijitalleşme, Geniş Ürün Ve Hizmet Gamı, Fon Kaynaklarının Çeşitlendirilmesi, Faaliyet Alanı Ve Yapılanma, Yetkinlik Dönüşümü, Kurumsal İlişkiler ve İletişim olarak belirlenmiştir.

stratejik dönüşüm programıTürk Eximbank ülkemiz ihracat stratejilerini daha etkin desteklemek ve dış ticaret ekosistemini küresel iyi uygulama örnekleri doğrultusunda geliştirmek için 2020 yılında başlattığı “Türk Eximbank Stratejik Dönüşüm Programı”nı 2021 yılında devam ettirmiştir.

Stratejik Önceliklerimiz ve Dönüşüm Programı kapsamında, 2021 yılında;

• Banka’nın daha hızlı ve etkin bir şekilde stratejik dönüşüm programını hayata geçirmesini sağlayacak “Yeniden Yapılanma Kanun Teklifi” 6.11.2021 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
• İhracatçılarımızın finansmana erişimini kolaylaştırmak ve kredi teminat sorunlarının çözümüne katkı sağlamak amacıyla Ticaret Bakanlığı’nın koordinasyonunda, Türkiye İhracatçılar Meclisi ve Türk Eximbank ortaklığı ile İhracatı Geliştirme A.Ş. (İGE)’nin kurulmasıyla ihracatta yeni bir dönem başlamıştır.
• Türk Eximbank, hem süreçlerini yalınlaştırıp hızlandırırken hem de ihracatçılara şube bağımlılığı olmadan hizmet sunabilir bir yapıya kavuşmak için yeni web sitesi ve mobil şubesini hizmete almıştır.

Yurt İçi Krediler

Türk Eximbank, ihracatçıları, ihracata yönelik üretim yapan imalatçıları, döviz kazandırıcı hizmet ihracatında bulunan firmaları ve yurt dışında faaliyet gösteren müteahhitleri/yatırımcıları kısa ve orta- uzun vadeli nakdi kredi programları ile desteklemektedir. Nakdi kredilerle firmaların üretim sürecinde ihtiyaç duyacağı finansman desteği, gerek sevkiyat yapılmadan önce, gerekse sonrası dönem için sunulmaktadır.

2021 yılında Türk Eximbank’ın kullandırdığı vade uzatımları da dâhil kısa vadeli toplam krediler 17,9 milyar ABD doları; orta uzun vadeli yurt içi krediler ise 4,6 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir.

toplam 22,5 milyar ABD doları2021 yılında Türk Eximbank’ın kullandırdığı vade uzatımları da dâhil kısa vadeli toplam krediler 17,9 milyar ABD doları; orta uzun vadeli yurt içi krediler ise 4,6 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir.

2021 yılında Türkiye ihracatı içerisinde ağırlıklı paya sahip 14.092 firma Türk Eximbank kredi programlarından yararlanmıştır.

Kredi uygulamalarında KOBİ’lere öncelik tanınmış, TL cinsinden krediler ağırlıklı olarak KOBİ’lerin finansmanı için kullanılmıştır. KOBİ’lere sağlanan ek kaynak, kredi taleplerine verilen öncelik ve vade uzatım destekleri sonucunda 14,2 milyar TL Türk lirası cinsinden kredi desteği sağlanırken, 2 milyar ABD doları tutarında da yabancı para cinsinden kredi kullandırılmış, toplam KOBİ kredileri 3,6 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Böylece kredi desteklerinin %16 oranındaki bölümü KOBİ’lere sağlanmıştır.

Kredilerin ülke gruplarına göre dağılımında %50’lik bir oran ile AB ülkeleri ilk sırada yer almaktadır. Kredilerin sektörel dağılımında ise %15,8 pay ile lojistik ve taşımacılık sektörü başta gelmektedir.

Yurt İçi Kredi Programları Bazında Yeni Düzenlemeler ve Değişiklikler

• Döviz Sevk Öncesi İhracat Kredilerinde orta-uzun vade seçeneği getirilerek azami vade 5 yıla çıkartılmış ve işlem başı 1 milyon ABD doları olarak belirlenen başvuru limiti kaldırılmıştır.
• TL Sevk Öncesi İhracat Kredilerinde azami vade 540 güne çıkartılmış, işlem bazında 1 milyon TL olan başvuru limiti 5 milyon TL seviyesine yükseltilmiştir.
• Firmalarımızın işletme sermayesi ihtiyaçlarının faizsiz bankacılık prensipleri çerçevesinde finanse edilmesine yönelik olarak Katılım Finans İşletme Kredisi Programı devreye alınmıştır. Program kapsamında, faizsiz fon kullandırma yöntemlerinden kâr beyanı ile satım (murabaha) yöntemiyle, mal ve hizmet ihracatçısı firmalarımıza işletme kredisi kullandırımı yapılmaktadır.
• Katılım Bankaları aracılığıyla kullandırılan Sevk Öncesi İhracat Kredilerinde azami vade TL krediler için 540 gün, döviz kredileri için 5 yıl olarak belirlenmiştir.
• Marka Kredisi programı kapsamında finanse edilebilecek işlem kalemlerinin sayısı artırılmıştır.
• Finansal Kiralama İşlemlerine Yönelik Kredi Programı kapsamında;
• Program limiti 2,5 milyon ABD dolarından 5 milyon ABD dolarına çıkarılmış,
• Katılım Bankalarının da kredilere aracılık edebilmeleri için düzenlemeler yapılmış,
• Orta uzun vade seçeneklerine ilave olarak kısa vade seçenekleri getirilmiş,
• Ayrıca, döviz kredisinin yanında TL kredi kullanım imkânı da sağlanmıştır.
• Asya Altyapı Yatırım Bankasından (AIIB) Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın garantisi altında sağlanan 250 milyon ABD doları tutarındaki fona ilişkin olarak AIIB ile kredi uygulama esasları üzerinde mutabakat sağlanmış ve kredinin tamamı işletme sermayesi ihtiyacının finansmanı için ihracatçılarımızın kullanımına sunulmuştur.
• Reeskont kredisi programı kapsamında TCMB tarafından Bankamıza tahsis edilen toplam nakdi limit 17 milyar ABD dolarından 20 milyar ABD dolarına yükseltilmiştir. Ayrıca program kapsamında döviz kredilerinin yanında TL kredi kullandırımı imkânı da getirilmiştir.
• Dâhilde İşleme Rejimi kapsamında ithal edilen malın ihraç ürününün bünyesinde kullanılması, ancak menşe kazanmasında yaşanan sıkıntı nedeniyle Türkiye menşei kazanamayan ihraç ürünlerinin Bankamızın tüm kredi programları kapsamında finanse edilebilmesi ve kredi taahhüt kapamalarında kullanılmasına imkân tanınmıştır.
• Dijital odaklı bir yaklaşımla ihracatçılarımızın, “https://esube.eximbank.gov.tr” adresinden ulaşabilecekleri internet şubesi ve Türk Eximbank mobil şubesi ile birçok işlemin kolayca yapılması sağlanmıştır.
•  Türk Eximbank İnternet Şube ve Mobil Uygulama üzerinden kredi taleplerinin ve başvuru belgelerinin alınabilmesine yönelik geliştirme yapılmıştır.
• Bankamıza ilk kez kredi başvurusunda bulunacak firmalar için başvurunun ve analiz evrakının alınabileceği Web Başvuru ekranları uygulamaya alınmış olup, firmaların bankamız faaliyetlerine erişimi kolaylaştırılmıştır.
• İhracatçılara Eximbank nezdinde hesap açılarak, yurt dışı ihracat bedelleri de dâhil olmak üzere nakit akışlarının sağlandığı, para transferinin yapılabildiği Müstakriz Fon ürünü devreye alınmıştır.
• Banka kaynakları ile kullandırılan TL krediler, yüksek teknoloji ürün ihracatı gerçekleştiren firmalara sağlanan İVME Finansman Paketi desteği haricinde yalnızca KOBİ vasfını haiz firmalara ve Tarım Satış Kooperatifleri ve Birlikleri’ne ayrılmıştır. Böylece ihracatçı KOBİ firmalara Bankamız kaynaklarına erişim konusunda sunduğumuz ayrıcalıklı yaklaşımımıza, stratejik önceliklerimiz paralelinde devam edilmiştir.
• Yurt Dışı Teminat Mektubu Programı kapsamında; özellikle gemi inşa sektörüne yönelik yürütülen çalışmalarda Türk Eximbank’ın kontrgarantisi ile yurt dışında yerleşik bankalarca düzenlenecek teminat mektuplarında fiyatlama hususunda rekabetçi fiyatlar elde edilmiş, gemi inşa sektöründe faaliyet gösteren ihracatçı firmalarımızın ilave iş alma kapasitelerini artıracak bir adım olarak, gemi inşa sektöründe faaliyet gösteren iki ihracatçımız tarafından Bankamızca düzenlenen teminat mektupları ile Norveç’e balıkçı gemisi ve Kanada’ya %100 elektrikli römorkör ihracatları desteklenmiştir.

• 3332 sayılı Kanunda yapılan değişiklik ile Türk Eximbank’ın, ihracatı desteklemek üzere ayırdığı kaynakların daralmasına yol açan bir takım mali yükümlülüklerden istisna tutularak ihracatçılara önemli kolaylık sağlanmıştır.

Yurt İçi Kredi Programları Bazında Gerçekleşmeler (milyar ABD doları)

Doğrudan Kullandırılan Krediler	20,7
Banka Kaynaklı Krediler	4,4
TCMB Kaynaklı Krediler	16,3
Aracı Banka/Kuruluş Kredileri	1,8
Aracı Banka/Finansal Kuruluşlar Vasıtasıyla Kullandırılan Krediler	1,8
TOPLAM	22,5

*Aracı bankalara tahsis edilen limitlerin asgari %30’luk kısmının KOBİ’lere kullandırılması zorunlu olup, bu kapsamda KOBİ’lere 2021 yılında 1,5 milyar ABD doları tutarında SÖİK kullandırılmıştır (%83).

Uluslararası Krediler Programları

Türk müteahhitlerinin yurt dışında üstlendiği projelerin ve Türk mallarının yurt dışındaki alıcılarının (kamu ve özel) finanse edildiği Uluslararası Krediler Programları ile Türkiye ihracatının artırılması, ihraç edilen mal ve hizmetlerin çeşitlendirilmesi, ihraç mallarına yeni pazarlar kazandırılması, ihracatçıların uluslararası ticarette paylarının artırılması, Türk firmalarına uluslararası piyasalarda rekabet gücü ve güvence sağlanması hedeflenmektedir. Uluslararası Krediler kapsamında sunulan tüm destekler “alıcı kredisi” niteliğinde olup borçlular doğrudan devletler, alıcı ülke devlet garantisi altında kamu kurumları ya da tahsis edilen limitler dâhilinde yurt dışı/içi bankalar olmaktadır.

2021 yılında Uluslararası Krediler Programları kapsamında yurt dışında gerçekleştirilen projelere ve ticaretin finansmanına yönelik işlemlere toplam 36,4 milyon ABD doları kredi kullandırılmıştır.

36,4 milyon ABD doları2021 yılında Uluslararası Krediler Programları kapsamında yurt dışında gerçekleştirilen projelere ve ticaretin finansmanına yönelik işlemlere toplam 36,4 milyon ABD doları kredi kullandırılmıştır.

Uluslararası Krediler Programlarına ivme kazandırmak ve böylelikle Türk mal ve hizmet ihracatını artırmak amacıyla, borçluların devlet garantisi sağlamakta yaşadığı güçlükleri aşmak ve özel sektör işlemlerine de destek sağlamak için, Banka tarafından muteber kabul edilen yurt dışında yerleşik bankalarla rotatif bazlı kredi anlaşmaları imzalanmaktadır.

Bu bağlamda, yurtdışı banka ve kapsanan ülke ağının genişletilmesi hedefi paralelinde, çeşitli ülkelerde faaliyette bulunan ticari bankaların yanı sıra, çok uluslu statüsündeki üç bankaya (“African Export-Import Bank”, “ECOWAS Bank for Investment and Development (EBID)” ve “Eastern and Southern African Trade and Development Bank”) tahsis edilen kredi limitleri çerçevesinde potansiyel proje ve ticaretin finansmanı işlemlerine yönelik görüşmeler sürdürülmektedir. Afrika’da faaliyet gösteren çok uluslu bankalar ile geliştirilen işbirliği çerçevesinde, kıtadaki ülkelerin büyük bölümü kapsanabilecektir.

Mevcut yurt dışı banka analiz ve limit tahsis metodolojisi kapsamında; limit tahsis edilmiş olan 3’ü çok uluslu statüde olmak üzere 10 bankanın 478 milyon ABD doları tutarındaki kredi limitine ek olarak  bir bankaya 10 milyon ABD doları tutarında ilk kez kredi limiti tahsis edilmiştir. Böylece, limit ilişkisi bulunan banka sayısı 2021 yılında 11 banka ve toplam limit tutarı 488 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiş, çok uluslu bankaların üye ülkeleri vesilesiyle işlem kapsam alanı 55 ülke olmuştur.

Afrika, Asya ve Avrupa’daki toplam 18 ülkede Türk firmalarınca üstlenilmesi planlanan projelerin ve mal ihracatı işlemlerinin finansmanı için 2021 yılında 34 adet “Niyet Mektubu” düzenlenmiştir. Firmalara verilen niyet mektuplarının proje/işleme dönüşmesi durumunda Türkiye’den sağlanacak mal ve hizmet ihracatı bedelinin yaklaşık 4,6 milyar ABD dolarına ulaşması beklenmektedir.

Ayrıca, OECD çatısı altında düzenlenen Çevre Uygulayıcıları Grubu, Ülke Risk Uzmanları, Teknik Uzmanlar Grubu ve Gemi İnşa Çalışma Grubu toplantılarına katılım sağlanmış, ülkemizin pozisyon ve görüşlerinin oluşturulmasına yönelik katkı yapılmıştır.

Uluslararası Kredi Programları Proje/İşlem Bazında Gerçekleşmeler

2020 yılının ilk çeyreği itibarıyla bütün dünyayı etkisi altına alan, etkileri 2021 yılında da devam eden Covid-19 küresel salgını, dünya genelinde yol açtığı durgunluk ve uygulanan kısıtlamalar nedeni ile yurt dışı taahhüt işlerine yönelik alıcı kredisi taleplerini sınırlandırmıştır. Öte yandan ticaretin finansmanına yönelik desteklerimiz Devlet Garantili Alıcı Kredileri, Yurt Dışı Bankalar Alıcı Kredileri ve Yurt İçi Bankalar Alıcı Kredileri programları ile sürdürülmüştür.

Devlet Garantili Alıcı Kredileri kapsamında 2018 yılında Tunus Kalkınma, Yatırım ve Uluslararası İşbirliği Bakanlığı ile Bankamız arasında imzalanan 200 milyon ABD doları tutarlı kredi anlaşması kapsamında Türkiye’den gerçekleştirilecek muhtelif mal ihracatına yönelik 2021 yılında 17,5 milyon ABD doları tutarında kredi tahsisi yapılmış ve tahsis edilen kredi tutarı 150 milyon ABD dolarına ulaşmıştır.

2021 yılında Ülkemizden ihraç edilen muhtelif mal ve ekipmanın yurt dışındaki alıcılarına; Devlet Garantili Alıcı Kredileri kapsamında 20,4 milyon ABD doları; Yurt Dışı Bankalar Alıcı Kredileri ile toplam 14,6 milyon ABD doları; Yurt İçi Bankalar Alıcı Kredileri ile 1,4 milyon ABD doları finansman sağlanmıştır.

Covid-19 salgınının yoksul ülkeler üzerindeki etkilerini azaltmak ve bu ülkelerin kaynaklarını salgın ile mücadeleye ayırmasına imkân sağlamak için G20 Ülkeleri Maliye Bakanları ve Merkez Bankaları Başkanları ile Paris Kulübü tarafından başlatılan Borç Servisi Askıya Alma Girişimi (“Girişim”) çerçevesinde; en az gelişmiş ülkelerin 01.05.2020-31.12.2021 tarihleri arasında vadesi gelen borç ödemeleri ile 01.05.2020 öncesinde bulunan vadesi geçmiş borçlarının, net bugünkü değer korunarak yeniden yapılandırılması hususunda mutabık kalınmıştır. Bu çerçevede, Hazine ve Maliye Bakanlığının koordinasyonunda, devlet garantisi teminatı altında verilen kredilerimizden Kongo kredisi kapsamında 28,1 milyon euro, Cibuti kredisi kapsamında ise 4,0 milyon ABD doları kredi yeniden yapılandırılacaktır. Erteleme vade ve koşulları üzerinde borçlu devletler ile mutabakat sağlanmış olup, ilgili erteleme anlaşmalarının 2022 yılı başında imzalanması beklenmektedir.

Öte yandan, uluslararası kredi programları kapsamında 2021 yılında borçlularımızdan 130 milyon ABD doları tahsil edilmiştir.

Alacak Sigortası

Türk Eximbank, Türkiye’de ihracata yönelik olarak alacak sigortası uygulamasını başlatan ve ihracatta sigorta bilincini yerleştiren kuruluştur. Başlangıç itibarıyla yalnızca kısa vadeli ihracat bedeli alacaklarının ticari ve politik risklere karşı teminat altına alınması doğrultusunda uygulamaya konulan ihracat kredi sigortası sisteminin zaman içerisinde kapsamı genişletilmiş, Spesifik İhracat Kredi Sigortası Programı ile orta/uzun vadeli mal ve hizmet ihracatı da sigorta kapsamına alınmıştır.

Banka sigorta programları ile bugün 238 ülkeye yapılan ihracatı, ithalatçı firma ve ithalatçının ülkesinden kaynaklanan ticari ve politik risklerden doğan zararlara karşı sigorta teminatı altına almaktadır. Ayrıca, ihracat kredi sigortasının yanı sıra yurt içi kredi sigortası ile ihracatçıların yurt içi alacakları da ticari risklere karşı korunmaktadır.

Bunun yanında kredi sigortası poliçelerinin teminat olarak gösterilmesi ile finans kuruluşlarından kredi sağlanması kolaylaşmaktadır.

toplam 23,6 milyar ABD doları2021 yılında toplam 23,5 milyar ABD doları tutarında sevkiyat sigortalanmış ve 60 milyon ABD doları tutarındaki Türk malı ve hizmetine yönelik reasürans desteği sağlanmıştır.

2021 yılında Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası, Kısa Vadeli Yurt İçi Kredi Sigortası, ve Orta-Uzun Vadeli İhracat Kredi Sigortası kapsamında toplam 23,5 milyar ABD doları tutarında sevkiyat sigortalanmış ve 60 milyon ABD doları tutarındaki Türk malı ve hizmetine yönelik reasürans desteği sağlanmıştır.

2021 yılında:

• Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Poliçesi’nin Hizmet İlaveli versiyonu, yeni sigorta sisteminin 2020 yılında devreye alınması ile birlikte gerek uygulama değişikliklerine, gerekse yeni sistemdeki işleyişe paralel şekilde revize edilmiştir.

• 2019 yılında hayata geçirilen Akreditif Teyit Sigortası Poliçesi, Yeni Sigorta Projesi uygulamaları ve daha önce revize edilen sigorta poliçelerimiz ile uyumlu hale getirilmesi ve söz konusu programdan yararlanmak isteyen Bankalarca iletilen ve Bankamızca uygun olduğu değerlendirilen taleplerin yansıtılması suretiyle güncellenmiştir.

• Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası ve Kısa Vadeli Yurt İçi Kredi Sigortası kapsamında, hizmet kalitesinin yükseltilmesi, müşteri memnuniyetinin ve işlem hızının artırılmasını teminen, öncelikle belli kriterler dâhilinde belirlenmiş büyük ölçekli sigortalı firmalarımıza (Öncelikli Sigorta Müşterisi) yönelik bazı yeni uygulamalar başlatılması yönünde çalışmalar yapılmaktadır.

• Muhtelif finansal ürün ve sözleşmelerde kullanılan USD LIBOR, EUR LIBOR, GBP LIBOR, JPY LIBOR, CHF LIBOR veya TRLIBOR gibi farklı para birimlerine dayalı referans faiz oranlarının kullanımının sonlandırılacak olması nedeniyle, Bankamız Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası, Kısa Vadeli Yurt İçi Kredi Sigortası ve Spesifik İhracat Kredi Sigortası Programları kapsamında gerçekleştirilen tazminat ödemelerinde; sevkiyat tutarlarına ilave olarak, LIBOR oranları üzerinden yapılan faiz ödemesi uygulamasına son verilmesine karar verilmiş ve bu doğrultuda söz konusu Poliçelerde değişiklik yapılmıştır.

• Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı kapsamında sigortalanan ihracat bedeli alacakların bankalarca finanse edilmesi amacı ile Bankamız ile diğer bankalar arasında yapılan işbirliği kapsamında işbirliği yapılan banka sayısı 20’ye ulaşmıştır.

• Bankanın yurt içi kredi programları kapsamında limit tahsisi yapılan yurt içi firmalar ile sigorta programları kapsamında limit tahsisi yapılan yurt içi ve yurt dışı firmalar için Türk Eximbank’a özgü skoring & rating modellerinin ve sigorta programlarında otomatik limit tahsisi için limit karar modellerinin oluşturulması amacıyla başlatılan projeye ilişkin çalışmalar devam ettirilmiştir.
• İhracatçı firmaların üretim sürecinde karşı karşıya kaldıkları sipariş iptali riskinin meydana geldiği durumlarda firmaların katlandıkları doğrudan üretim maliyetlerinin tazminini amaçlayan Sevk Öncesi Risk Poliçesi’nin revize edilmesine yönelik çalışmalar tamamlanmıştır.
• Yurt dışında iş üstlenen müteahhitlik firmalarımız ile ihracatçılarımıza sunulan gayrinakdi desteklerin çeşitlendirilerek artırılması amacıyla Bankamız ile dünyanın önde gelen ihracat kredi kuruluşları arasında imzalanmakta olan reasürans/garanti işbirliği anlaşmaları kapsamında, Bankamız tarafından, finansman sağlayan ihracat destek kuruluşuna, Türkiye’den gerçekleştirilecek mal ve hizmet ihracatı oranında reasürans/garanti desteği sağlanmasına yönelik uygulamalara başlanmıştır.

Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası

Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı ile ihracatçıların 360 güne kadar vadeli tüm sevkiyatları, ticari ve politik risklere karşı teminat altına alınmaktadır.

Türk Eximbank bünyesinde 1989 yılından bu yana verilmekte olan Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası hizmeti, zaman içinde ihracatçılar tarafından tanınan ve yaygın olarak kullanılan bir hizmet haline gelmiştir. Nitekim 2021 yılı sonu itibarıyla 5.451 ihracatçı firmanın söz konusu hizmetten faydalandığı görülmektedir.

Program çerçevesinde 2021 yılında 21,1 milyar ABD doları tutarında ihracat sigorta teminatı altına alınmıştır. Sigorta kapsamına alınan sevkiyatlar karşılığında 64,2 milyon ABD doları prim tahsilatı yapılmıştır.

Sigortalanan sevkiyatın sektörel dağılımında, %10’luk pay ile inşaat ve inşaat ürünleri sektörü birinci sırada yer almakta iken ikinciliği %8’lik payları ile tekstil ve hammaddeleri, gıda, elektrikli ev aletleri, metal, hazır giyim ve konfeksiyon sektörleri paylaşmaktadır.

Bölgesel dağılımda ise %68‘lik pay ile Avrupa (Avrupa Birliği ve AB dışı toplamı) başta gelmekte olup ikinci sırada %13’lük pay ile Asya, üçüncü sırada %9’luk pay ile Kuzey ve Orta Amerika bulunmaktadır.

Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı çerçevesinde limit tahsis edilmiş alıcı sayısı 59.458’dir.

2021 yılında çeşitli ülkelere yapılan sevkiyatlardan doğan ve vadesinde tahsil edilemeyen Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı çerçevesinde 26,5 milyon ABD doları tutarındaki zarar, Türk Eximbank tarafından tazmin edilmiştir. Aynı dönemde Türk Eximbank tarafından daha önce tazmin edilen zararların 3,6 milyon ABD doları tutarındaki kısmı geri tahsil edilmiştir. Tahsil edilen tutarın tamamı ticari risk kapsamında tazmin edilen alacaklara ilişkindir.

2021 yılı içerisinde Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı çerçevesinde üstlenilen ticari ve politik (OECD’ye üye ülkelerin dışında kalan ülkelere ilişkin) risklerin %60’ının yurt dışındaki şirketlere reasüre ettirilmesi uygulamasına devam edilmiştir.

20 banka ile imzalanan protokoller çerçevesinde Türk Eximbank sigorta poliçesinin kabulü yoluyla finansman temin edilebilmektedir. 15,6 milyon ABD doları tutarındaki kısmı 2021 yılında olmak üzere, günümüze kadar yaklaşık 172,1 milyon ABD doları tutarında kredi hacmi yaratılmıştır.

Kısa Vadeli Yurt İçi Kredi Sigortası

Türk Eximbank’ın diğer sigorta faaliyet konularından biri de, ihracatçılar ve grup şirketlerine yönelik olarak Kısa Vadeli Yurt İçi Kredi Sigortası Programıdır.

Program ile Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigorta Poliçesine sahip ihracatçılar ve grup şirketlerinin yurt içi faaliyetlerinden kaynaklı 360 güne kadar vadeli tüm sevkiyatlarına konu alacakları ticari risklere karşı belirli limitler dâhilinde güvence altına alınmaktadır.

2021 yılı sonu itibarıyla 165 firmanın 2,4 milyar ABD doları tutarındaki sevkiyatı sigortalanmıştır. Bu kapsamda sigorta kapsamına alınan sevkiyatlar karşılığında 5,5 milyon ABD doları prim tahsilatı yapılmış ve 403 bin ABD doları tutarında tazminat ödemesi gerçekleştirilmiştir.

Orta ve Uzun Vadeli İhracat Kredi Sigortası

İhracatçıların, tek bir satış sözleşmesine bağlı olarak gerçekleştirdikleri sevkiyatlardan doğan ve azami vadesi OECD düzenlemelerine paralel olarak belirlenen alacakları Spesifik İhracat Kredi Sigortası ile teminat altına alınmaktadır. Bu program kapsamında, ihracatçı firmaların Türk menşeli yatırım malı ve hizmet ihracatlarına ek olarak yurt dışı iştirakleri üzerinden yapılan satışlar da sigortalanabilmektedir.

Spesifik İhracat Kredi Sigortası Programı kapsamında, 2021 yılında toplam 3,8 milyon ABD doları tutarında sigorta desteği sağlanmış ve toplam 3 milyon ABD doları tutarında tazminat ödemesi yapılmıştır.

Spesifik İhracat Kredi Sigortası Sevk Sonrası Poliçesi, 2014 yılından bu yana Poliçe/Akreditif İskonto Programı geri dönülemez teminat kabul edilmekte olup, ihracatçılara ucuz ve kolay finansman olanağı sunulmaktadır. 2015 yılında mal mukabili ödeme şekline sahip sevkiyatların da dâhil edilmesiyle kapsamı genişletilen ve “İhracat Alacakları İskonto Programı” adıyla hizmete sunulan bu program kapsamında kullandırımlar devam etmiştir.

Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı kapsamında sigortalanan ihracatın finansmanına yönelik Bankamız ile Protokol imzalamış olan bankalarla yapılan ek Protokoller ile, Orta ve Uzun Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programları kapsamında gerçekleştirilen ihracat işlemlerinin de finanse edilmesi mümkün olabilmektedir.

Orta ve uzun vadeli sigorta işlemleri çerçevesinde yüklenilen risklerin reasürör firmalar ile paylaşılmasına 2021 yılında da devam edilmiştir.

Diğer Sigorta Programları

İhracatçı ile alıcı arasında imzalanmış olan satış sözleşmesi çerçevesinde, sevk öncesi dönemde üretime yönelik olarak ihracatçının yaptığı doğrudan harcamalar, Sevk Öncesi Risk Sigortası Programı ile ticari ve/veya politik risklere karşı belirli limitler dâhilinde sigortalanmaktadır. Bu programın amacı; ihracatçıların sevk öncesi dönemde uğrayabilecekleri zararın engellenmesi veya azaltılmasıdır.

Finansman ve Hazine

Türk Eximbank, 2021 yılında uluslararası piyasalardan 3,3 milyar ABD doları ve ayrıca hazine işlemleri (repo, TRS, para swapı, borçlanma) ile sağlanan fonlar kapsamında da 2,3 milyar ABD doları tutarında kaynak temin ederek, TCMB kaynağı hariç toplam 9,9 milyar ABD doları seviyesinde oluşan borç stoku ile ihracatçılara uygun maliyetli ve çeşitli vadelerde finansman olanakları sunmaya devam etmiştir. Banka, 12,7 milyar ABD doları seviyesindeki TCMB reeskont kaynağı ile birlikte toplam fon stokunu TL krediler de dâhil olmak üzere 22,6 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleştirmiştir. Diğer taraftan yıl içerisinde yaklaşık 3,2 milyar ABD doları tutarında kredi anapara ödemesi gerçekleştirmiştir.

toplam 9,9 milyar ABD dolarıTürk Eximbank, 2021 yılında TCMB kaynağı hariç toplam 9,9 milyar ABD doları seviyesinde oluşan borç stoku ile ihracatçılara uygun maliyetli ve çeşitli vadelerde finansman olanakları sunmaya devam etmiştir.

Sermayedeki Gelişmeler

Türk Eximbank, 12 Ocak 2017 tarihinde gerçekleştirilen Olağanüstü Genel Kurul toplantısında onaylandığı üzere 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na göre “Kayıtlı Sermaye Sistemi” uygulamasına geçmiştir. İlgili karar ticaret siciline tescil edilmiş olup, 30 Ocak 2017 tarihli ve 9252 sayılı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nde ilan edilmiştir.

26 Mart 2021 tarihinde gerçekleştirilen Banka’nın Olağan Genel Kurul toplantısı neticesinde; Bankanın kayıtlı sermaye tavanı 10 milyar TL’den 17,5 milyar TL’ye yükseltilmiştir.

Ayrıca, 29 Aralık 2021 tarihinde alınan Yönetim Kurulu kararı ile; Banka’nın ödenmiş sermayesi 100 milyon TL Hazine’den nakdi sermaye aktarımı ve 1,43 milyar TL de kâr yedeklerinin mahsup edilmesi yoluyla 9,27 milyar TL’den 10,8 milyar TL seviyesine yükseltilerek güçlü sermaye yapısı korunmuştur.

Borçlanma İşlemleri

Türk lirası cinsinden Reeskont Kredileri haricinde 2021 yılında kullandırılan TL kredilerin tamamına yakınının fonlanmasında, ödenmiş sermaye ve faiz tahsilatları kapsamında oluşan TL kaynaklar kullanılmıştır.

Banka’nın 2021 yılında gerçekleştirdiği borçlanmalarının detayları aşağıdaki gibidir:

• Türk Eximbank, TCMB’nin tahsis ettiği senet reeskont imkânından yoğun şekilde faydalanmıştır. 31 Aralık 2021 itibarıyla söz konusu kaynağın bakiyesi TL Reeskont Kredileri de dâhil olmak üzere 12,7 milyar ABD dolarına ulaşmıştır.
• Uluslararası sermaye piyasalarında 5 yıl vadeli 750 milyon ABD doları tutarında bir eurotahvil ihraç edilmiştir.
• Sendikasyon kredileri kapsamında; Mayıs ayında 31 uluslararası finansal kurumun katılımıyla 1 yıl vadeli 466,9 milyon euro ve 218 milyon ABD doları, Kasım ayında ise 22 uluslararası bankanın katılımıyla 1 yıl vadeli 418,8 milyon euro ve 161,5 milyon ABD doları kaynak sağlanmıştır.

• International Bank for Reconstruction and Development (IBRD) tarafından Haziran 2020’de Banka için sağlanan 250 milyon euro tutarındaki garanti limitinin daha önce 190 milyon euro tutarındaki kısmı Temmuz 2020’de kullanılmış olup geri kalan 60 milyon euro tutarındaki garanti limiti değerlendirilerek; Bankanın sürdürülebilirlik süreci kapsamında ve %70’i KOBİ’lere kullandırılmak üzere; Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın kontrgarantisi ve IBRD’nin %50 anapara garantisi ile 10 yıl vadeli 120 milyon euro alınmıştır.
• Karadeniz Ticaret ve Kalkınma Bankası ile imzalanan anlaşma kapsamında ikinci dilim olarak 2 yıl vadeli 25 milyon euro sağlanmıştır.
• Bankanın sürdürülebilirlik süreci kapsamında değerlendirilerek Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın garantisi altında Asya Altyapı Yatırım Bankası (AIIB)’ndan 4,5 yıl vadeli 250 milyon ABD doları kaynak temin edilmiştir.
• Çin Kalkınma Bankası’ndan (China Development Bank) 3 yıl vadeli 70 milyon ABD doları kaynak sağlanmıştır.
• 2021 yılında yurt dışındaki bankalardan temin edilen diğer kredilerin toplam tutarı ise 636,3 milyon ABD dolarıdır.
• Ayrıca; hazine işlemleri (repo, TRS, para swapı, borçlanma) ile sağlanan fonlar kapsamında da 2.343 milyon ABD doları kaynak temini sağlanmıştır. 2021 yılı sonu itibariyle ise mevcut kaynak stoku 626,5 milyon ABD doları düzeyindedir.

Fon Yönetimi Faaliyetleri

2021 yılında ulusal ve küresel ekonomik gelişmeler ve pandeminin yol açtığı küresel zorluklar yakından takip edilerek, faiz ve kur hareketlerinde yüksek seyreden volatilite, küresel makro ekonomik konjonktür ve getiri-maliyet dengesi göz önünde bulundurulmak suretiyle likidite, faiz ve kur riski yönetimine azami önem gösterilmiştir.

Likidite yönetimi kapsamında, para swapı, repo ve para piyasalarından borçlanma yoluyla yaratılan fonlar, TCMB, Takasbank Para Piyasası ve bankalararası piyasada değerlendirilerek yüksek faiz getirisi temin edilmiştir.

Bankanın Likidite Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin BDDK Yönetmeliği kapsamında belirtilen yasal sınırlar içinde tutulan Hazine Bölümü yönetimindeki likiditenin aktif büyüklük içerisindeki payı 2021 yılında ortalama %6,5 seviyesinde seyrederken, söz konusu likiditenin yaklaşık %35’i hazine bonosu ve devlet tahvili yatırımlarından oluşan menkul kıymet portföyünde değerlendirilmiştir.

Bu dönemde nakit akımı yönetimi ve aktif-pasif uyumu sağlamak amaçlı kısa ve uzun vadeli swap işlemlerine devam edilmiştir. Döviz pozisyonunu ve nakit akımını yönetmek, aktif-pasif uyumunu sağlamak ve arbitraj amaçlı olmak üzere 2021 yılında yapılan swap işlem hacmi; 27,3 milyar ABD doları tutarındaki kısmı kısa vadeli, 50 milyon ABD doları tutarındaki kısmı uzun vadeli olmak üzere 27,35 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir.

Tahvil ihracı ya da diğer borçlanmalar yoluyla yurt dışı piyasalardan temin edilen döviz cinsinden kaynakların aktif yapısı ile uyumlu hale getirilmesi amacıyla yapılan faiz ve çapraz para swaplarının kâr veya zarar tablosunda dalgalanmaya yol açmaması için, riskten korunma muhasebesi uygulanması sürdürülmüştür.

Küresel piyasalarda ihracatçıların rekabet gücünün korunması, döviz alacakları ve döviz yükümlülüklerinden kaynaklı kur riskini ve faiz dalgalanmalarından doğabilecek faiz riskini yönetme imkânlarını artırmak amacıyla türev ürünler sunulmaya (forward, opsiyon ve swap) devam edilmiştir. Opsiyon stratejileri, para/çapraz para swapı ürünleri ihracatçılara sunulmaya başlanmıştır. Emtia/kıymetli madenlere dayalı türev ürünlerin sunulması için çalışmalar tamamlanma aşamasına gelmiştir.

Uluslararası İlişkiler

yakın iş birliğiTürk Eximbank, ihracat kredi ve sigorta kurumları ve uluslararası finansman kuruluşları ile yakın iş birliğine 2021 yılında da devam etmiştir.

Türk Eximbank’ın, çok taraflı finansman kuruluşlarının yanı sıra otuzdan fazla ülkenin ihracat kredi ve sigorta kurumu ile imzalamış olduğu çeşitli muhteviyatta elliyi aşkın anlaşması bulunmakta olup, Banka söz konusu kuruluşlar ile yakın iş birliğine ve yeni anlaşmaların imzalanmasına yönelik çalışmalarına 2021 yılında da devam etmiştir.

Bu çerçevede, 2021 yılında Özbekistan’ın resmi ihracat destek kuruluşu Uzbekinvest, Ukrayna'nın resmi ihracat destek kuruluşu PJSC ECA ve Afrika’da altyapı yatırımlarını destekleyen çok taraflı bir kuruluş olan Africa Finance Corporation ile genel iş birliğine yönelik mutabakat zabıtları imzalanmıştır. Japonya'nın resmi ihracat destek kuruluşu JBIC ile 2018'de imzalanan ve süresi dolan mutabakat zaptının süresi uzatılmış, African Trade Insurance Agency ile süresi dolan mutabakat zaptı ise kapsamı genişletilerek yenilenmiştir.

2021 yılında da başta üçüncü ülkelerde Türk ve yabancı firmaların birlikte üstlendiği projelerin ortak finansmanına imkân tanıyacak nitelikteki anlaşmalar olmak üzere Türk Eximbank ile çok taraflı kuruluşlar ve diğer ülkelerin ihracat destek kurumları arasında yeni iş birliği anlaşmalarının imzalanmasına yönelik görüşmeler sürdürülmüştür.

Türk ihracatçı ve taahhüt firmalarının uluslararası piyasalarda daha rekabetçi olmalarına katkıda bulunmak amacıyla geçtiğimiz yıllarda USEXIM (ABD), UKEF (Birleşik Krallık), BPIFrance (Fransa) ve EKF (Danimarka) ile imzalanmış olan reasürans anlaşmalarına, 2021 yılında OeKB (Avusturya), MEHIB (Macaristan) ve EKN (İsveç) ile imzalanan reasürans anlaşmaları eklenmiştir.

Resmi destekli ihracat kredilerine ilişkin olarak üye ülkelerin ilgili kurumları arasında bilgi ve görüş alışverişini kolaylaştırmak ve politika birliğini sağlamak amacıyla oluşturulan, Türkiye’nin Nisan 1998’de asil üyesi olduğu OECD İhracat Kredileri ve Kredi Garantileri Grubu kapsamındaki toplantılara düzenli katılım sağlanmaya devam edilmiştir.

Ülkemizin 2006 yılında Davetli Katılımcı, 2018 yılında ise Katılımcı statüsü elde ettiği OECD Resmi Destekli İhracat Kredileri Düzenlemesine Katılımcılar Grubu toplantılarında ele alınan ve Katılımcı ülkelerin sağlayacağı ihracat kredilerine ilişkin minimum koşulları belirlemesi bakımından önem arz eden Düzenlemenin modernizasyonu ile ilgili müzakerelere aktif katılım sağlanmıştır.

Türk Eximbank’ın üyesi olduğu Berne Union (Uluslararası İhracat Kredi ve Yatırım Sigortası Kuruluşları Birliği)’ın İcra Komitesi üyeliği çerçevesinde Birliğin önümüzdeki dönem strateji ve hedeflerinin oluşturulmasına yönelik toplantılarına aktif katılım sağlanarak katkıda bulunulmuştur. Bankamız yeni dönemde de İcra Komitesi üyeliğine aday olmuş ve kabul edilmiştir. 2021 yılında, Birlik bünyesinde düzenlenen yıllık toplantı, seminer ve çalıştaylara katılım sağlanmaya devam edilmiştir.

Bankamızın kurucu üyesi olduğu Aman Union (DHAMAN [Arap Yatırım ve İhracat Kredi Garanti Kuruluşu] ve İslam İşbirliği Teşkilatı Üyesi Ülkeler Ticari ve Ticari Olmayan Risk Sigortacıları ve Reasürörleri Birliği)’ın daimi İcra Komitesi üyeliği çerçevesinde Birliğin idaresi ve stratejik hedeflerine ilişkin toplantılara aktif katılım sağlanarak katkıda bulunulmuştur.

2017 yılından bu yana daimi üyesi olunan ve 2020-2021 dönem başkanlığı Bankamızca yürütülmüş olan Asya Eximbankları Forumunun ülkemizde gerçekleştirilmesi planlanan yıllık toplantısı, Covid-19 salgınına yönelik olarak alınan tedbirler nedeniyle Bankamızın ev sahipliğinde çevrim içi olarak yapılmıştır.

Bilgi Teknolojileri

Türk Eximbank, bilişim teknolojilerinde meydana gelen gelişmeler ışığında hizmet altyapısını yeni teknolojiler ile destekleyerek hem hız ve verimlilik sağlamaya hem de kaynakları etkin kullanmaya devam etmektedir.

İhracatçılarımızın ihtiyaçlarını karşılayacak ve kolaylaştıracak projelerimiz hayata geçirilmiştir

Türk Eximbank, elektronik dönüşüm süreçlerini hızlandırarak iç ve dış süreç dijitalleştirme çalışmaları kapsamında kredi ve sigorta işlemlerinin tek bir online platformda olması sağlanmış olup kredi başvuru evrakının internet şube üzerinden iletilebilmesi, taahhüt kapamaya ilişkin GB (Gümrük Beyannamesi) ve Fatura bilgilerinin online ortamda alınabilmesi, Online Başvuru iade sürecinin oluşturulması gibi önemli yenilikler de hayata geçmiştir. Aynı kapsamda ihracatçılarımızın bildirimlerini, kredi ve sigorta işlemlerine ilişkin izlemelerini yapabileceği şekilde Exim Mobil geliştirilmiş ve kullanıma açılmıştır.

Exim Mobilİhracatçılarımızın bildirimlerini, kredi ve sigorta işlemlerine ilişkin izlemelerini yapabileceği şekilde Exim Mobil geliştirilmiş ve kullanıma açılmıştır.

Sigorta altyapısının yenilenmesi ve süreçlerle yönetilmesi adına geliştirilen ve 2020 yılında devreye alınan Yeni Sigorta Projesi üzerinde ek geliştirme, ek iş akışları ve iyileştirme çalışmaları devam etmektedir. Proje ile birlikte enformasyon kuruluşları ile online entegrasyonlar kurulmuş ve bilgi alım süreci hızlandırılmıştır. Bu proje, ayrıca Sigorta Dönüşüm Projemize de katkı sağlayacaktır.

Mali tahlil ve istihbarat süreç dijitalleştirme çalışmaları önceliğinde dış kurum entegrasyonlarına yönelik çalışmalar yapılmış, erken uyarı ve izleme sistemlerine baz teşkil edecek olan altyapının hazırlıkları tamamlanmıştır. Yurt İçi Skoring Modelinin sistemde yazılımı tamamlanmıştır. Yurt İçi Skoring Modeli sigorta tahsis süreçlerinde de kullanılacak şekilde geliştirilmiş olup kredi notu içeren İstihbarat ve Analiz Raporlarının sistem üzerinde yazılabilmesi sağlanmıştır.

Muhasebe sisteminin hem teknik altyapı hem de iş süreçleri anlamında yenilenmesi amacıyla Muhasebe Dönüşüm Projesi 2021 yılı içerisinde tamamlanmıştır.

İhracatçılarımıza Opsiyon, Emtia ve Müstakriz hesaplar yeni ürün olarak sunulmaya başlanmıştır.

Bunlara ek olarak,

• 01.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olacak şekilde TCMB Reeskont Kredileri Uygulama Talimatında yapılan değişiklikler ile reeskont kredilerinde yeni vade seçenekleri, TL cinsinden kullandırım ve döviz satış taahhütlü kullandırım seçenekleri getirilmiştir.
• Kurum içi kullanımda olan Yasaklı Liste uygulaması ile Bankamız kredi, sigorta ve diğer ödemeler sistemleri içerisine gelen ödeme işlemleri entegre edilerek kontrol süreçleri hızlandırılmıştır.

• Bankacılık hizmetlerinin üst seviyede izlenmesi ve Banka genelinde etkin raporlanması adına iş zekâsı çözümlerine yönelik DWH altyapısı kurulum çalışmaları tamamlanmış olup MIS raporlama çalışmasına başlanmıştır.
• İhracatçıların finansmana erişiminde teminat sorununu ortadan kaldırmayı amaçlayan bir fon olarak kurulan İhracatı Geliştirme Şirketinin Hazine teminatlı ve özkaynak teminatlı türleri üzerinden Eximbank’ta İGE Kefaleti kredi kullandırımı için gerekli sistem çalışmaları başlatılmıştır.
• Ticaret Bakanlığı ile Bankamız arasında veri paylaşımının ve işbirliğinin sağlanması kapsamında ihracatçılarımıza ait ithalat ve ihracat verilerinin temini amacıyla DTM Veri Entegrasyonu çalışması tamamlanmıştır.
• Bankamızda kredi süreçleri değerlendirme çalışmaları başlatılmıştır. Bu kapsamda, ilk olarak Bankamız kaynağından kullandırılan kredilere ait operasyonel süreçlerin kısaltılması, böylece Bankamız iş akışında verimliliğin arttırılması adına Banka Kaynaklı Kredi Kullandırım Süreçlerinin Kısaltılması çalışmaları tamamlanmıştır. Ayrıca kredi sınıflandırmalarında geliştirme çalışmaları yapılmıştır. Bu geliştirmeler, Bankamızda yürütülen Kredi Dönüşüm Projesine de katkı sağlamıştır.
• Bankamız nakit akışını etkileyen tüm işlemler, türev işlem limitleri ve teminatlarının SAP Hazine Modülünde takip edilebilmesi sağlanmıştır.
• Bilgi Teknolojileri güvenlik altyapı yönetimi iyileştirme faaliyetleri kapsamında; veritabanı güvenliği ve uyum yönetimi sistemi kurulmuştur.
• Bilgi Teknolojileri iz kayıt ve güvenlik uyarı sistemi altyapısının yenilenmesi kapsamında Log Yönetimi ve Korelasyon uygulaması temin edilmiş olup, sistem entegrasyon çalışmaları 2022 yılında tamamlanacaktır.
• Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından Resmi Gazetede 15 Mart 2020 tarih ve 31069 sayı ile yayımlanan Bankaların Bilgi Sistemleri ve Elektronik Bankacılık Hizmetleri Hakkında Yönetmeliğe uyum ve BT hizmet seviyesinin artırılması kapsamında Teknik Yardım Masası kurulmuş ve faaliyetlerine başlamıştır.
• 2022 yılı Bankamız dijital dönüşüm projeleri genelinde, sistem altyapısı iyileştirme faaliyetleri kapsamında gerekli ürün Ar-Ge ve PoC çalışmaları yapılmıştır.
• Ülke kredilerinin Devlet Garantili ve Yurt Dışı Bankalar Alıcı Kredileri Programları kapsamında kullandırım tahsilat ve diğer işlemlerinin yeni teknolojiler kullanılarak yapımına başlanmıştır.

• İhracat Genelgesi’ne uygun olarak modüllerimizde geliştirmeler devam etmektedir. Bu kapsamda Güvas projemiz hayata geçirilmiştir. Geliştirme, gümrük beyannamelerinin ve ihracat bedellerinin takibi ve raporlanması amacı ile yapılmıştır.

• Ekran ve ürünlerimizde geliştirme çalışmaları her yıl olduğu gibi bu yıl da devam ettirilmiştir. Bunlara örnek olarak; Detay Limit, Sigortalı Alacağın Teminatına Dayalı Kredi Programı ve Yurtdışı Teminat Mektubu Programını verebiliriz. İhracatçılarımızın ihtiyaçları ve yeni teknolojiler dikkate alınarak geliştirme çalışmalarımız önümüzdeki yıllarda da devam edecektir.

Uluslararası Yükümlülükler

Türk Eximbank programlarının DTÖ, OECD ve AB kurallarına uyum sağlaması çalışmaları sürdürülmekte, uygulanan programlarda bu kurallar dikkate alınmaktadır.

Uluslararası Kurallar

Türkiye’nin DTÖ’ye, OECD İhracat Kredileri ve Kredi Garantileri Grubu’na (İKG) ve Katılımcılar Grubu’na (KG) üye olması, bunun yanı sıra AB ile Gümrük Birliği Anlaşması ve AB’ye üyelik sürecinden kaynaklanan yükümlülükleri çerçevesinde, Türk Eximbank’ın uyguladığı programlarda DTÖ, OECD ve AB normları ile diğer uluslararası düzenlemelere uygun hareket etmesi gerekmektedir. Bu kapsamda, Türk Eximbank programlarının DTÖ, OECD ve AB kurallarına uyum sağlaması çalışmaları sürdürülmekte, uygulanan programlarda bu kurallar dikkate alınmaktadır.

İhracat kredilerine ilişkin politikaların değerlendirilmesi, problemlerin tespiti ve çok taraflı müzakereler ile çözülmesinin hedefleyen OECD İKG altında gerçekleştirilen toplantılara 2021 yılında da katılım sağlanarak gelişmeler yakından takip edilmiştir. Söz konusu toplantılarda yürütülen çalışmalar neticesinde ortaya çıkan üç tavsiye kararı olan OECD Rüşvet ve Resmi Destekli İhracat Kredilerine İlişkin Konsey Tavsiye Kararı, Çevresel ve Sosyal Etkilerin Değerlendirilmesine İlişkin Tavsiye Kararı ve Düşük Gelirli Ülkelere Resmi İhracat Kredisi Sağlanmasında Sürdürülebilir Borç Verme Uygulamalarının Desteklenmesine İlişkin Tavsiye Kararlarına Banka’nın tüm uygulamalarında riayet edilmektedir.

Ülkemiz, 2006 yılından bu yana “Davetli Katılımcı” (gözlemci) statüsünde olduğu KG’ye 2018 yılı içerisinde Katılımcı Statüsü kazanması ile üye ülkelerin sağladığı iki yıldan uzun vadeli resmi ihracat desteklerinin tabi olduğu kuralları belirleyen OECD Düzenlemesinde yapılacak değişikliklerde karar mekanizmasının bir parçası olmuş ve ihracat kredilerine ilişkin tüm kurallar Türk Eximbank’ı da bağlayıcı hale gelmiştir. 2021 yılında gerçekleştirilen KG Toplantılarında karbon yakalama, kullanma ve depolama teknolojisi bulunmayan kömür yakıtlı elektrik santrallerine yönelik ihracat desteklerinin kısıtlanması ve Düzenlemenin modernizasyonu hususları öncelikli olarak ele alınmış olup ile ilgili müzakerelere aktif katılım sağlanmıştır.

DTÖ, OECD ve AB kurallarıTürk Eximbank programlarının DTÖ, OECD ve AB kurallarına uyum sağlaması çalışmaları sürdürülmekte, uygulanan programlarda bu kurallar dikkate alınmaktadır.

AB Müktesebatına Uyum

AB Müktesebatı’na uyum çalışmalarında “Rekabet Politikası” ve “Dış İlişkiler” fasılları altında Banka’nın faaliyet alanına giren konular yer almaktadır.

AB Müktesebatına uyum çalışmaları çerçevesinde kısa vadeli ihracat kredi sigortası kapsamındaki pazarlanabilir risklerin devlet yardımı almayan kurumlarca yapılması kuralı uyarınca, Banka’nın tüm kısa vadeli sigorta faaliyetlerinin başka bir kurum çatısı altında yapılandırılması gerekecektir. Söz konusu AB Direktifi çerçevesinde gündeme gelecek yeniden yapılanma çalışmalarına yönelik olarak, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın talimatları doğrultusunda tüm paydaşlar ile ortak çalışma yapılması öngörülmektedir.

“Dış İlişkiler” faslında ise, Bankamızca sağlanacak orta ve uzun vadeli finansal desteklerin OECD Resmi Destekli İhracat Kredilerine İlişkin Düzenlemesini de içeren AB Müktesebatıyla uyumlu hale getirilmesi, Türkiye’nin söz konusu Düzenlemeye 2018 yılı içerisinde Katılımcı olmasını müteakip büyük ölçüde sağlanmıştır.